PRONKSTUKKEN | Watersnoodramp 1825

Hoe beelden meer zeggen dan 1000 woorden. Het aantekenboek van Dirk Boele uit 1825 geeft een indringend beeld van de grote Watersnoodramp in februari 1825. Hij maakte aan de hand van tekeningen en aantekeningen een beeldverslag van de ramp die Kampen en de omgeving trof. 

Toen deze watersnoodramp zich langs de Zuiderzeekust voltrok, heeft Dirk Boele dat vastgelegd. Vermoedelijk had hij nog een oud aantekenboekje in een lade liggen, want in dat oude boekje staan ook aantekeningen en notities van jaren daarvoor. De lege pagina’s kregen nut: zijn ooggetuigenverslag van de Watersnood, in al zijn krachtige en machtige omvang.

Hij legt het vast in woorden, geschreven met potlood. Maar dat potlood werd ook gebruikt voor eigenlijk nog iets indringenders: zijn tekeningen. En beelden kunnen meer zeggen dan duizend woorden.

We spreken dan van 4 op 5 februari 1825, en de weken daarna. We zien de kracht en de macht van het water, hoe het water hoog staat buiten de stad Kampen en hoe dit water de stad binnen stuwt bij de Cellesbroederspoort. We zien samengebracht en verdronken vee op een hoger gelegen brug bij de Broederkerk. De lantaarn boven de straat lijkt te dansen in de stormwind.

K001801-18 'De Broederkerk en Brug met het reddeloze vee op den 5 febr in de storm en watervloed'. Beide tekeningen (17 en 18) zijn niet geheel voltooide pentekeningen, verder niet gedateerd, maar later na de 5e februari gemaakt. Let op de straatverlichting boven het kruispunt.

 

K001801-14 Bovenaan de tekening staat: 'Hogte van het water als de deur in de opgang van de Poort'. Gewassen inkttekening, niet gedateerd. (D.i. de enige connectie met de watersnoodtekeningen). De tekening geeft een goed beeld van de Broederpoort en de toenmalige Broederweg.

K001801-13 Boven de gewassen inkttekening staat: 'Bezwijken der Toldeur in de Sluiskom 4 febr 1825 des morgens 9 uur te Kampen'. Door de opengebroken sluis stroomde het water via de (later gedempte) Cellespijp de stad in.